سعدی شناسی

دهه سعدي شناسي 95-1385

كوروش كمالي سروستاني

 بي شك سعدي يكي از پايه‏هاي بناي استوار زبان و ادب فارسي است و شعر و نثر او شكوهمندانه در فرهنگ امروز ما مي‏درخشد. سعدي پايه‏گذار «مكتب ادبي شيراز» است و آثارش كليدي‏ترين باورها، انديشه‏ها و آرمان‏هاي گذشته و حال را منعكس مي‏كند.سعدي پايه‏گذار «مكتب ادبي شيراز» است و آثارش كليدي‏ترين باورها، انديشه‏ها و آرمان‏هاي گذشته و حال را منعكس مي‏كند.

بر حديث من و حسن تو نيفزايد كس
حد همين است سخنداني و زيبايي را

بي شك سعدي يكي از پايه‏هاي بناي استوار زبان و ادب فارسي است و شعر و نثر او شكوهمندانه در فرهنگ امروز ما مي‏درخشد. سعدي پايه‏گذار «مكتب ادبي شيراز» است و آثارش كليدي‏ترين باورها، انديشه‏ها و آرمان‏هاي گذشته و حال را منعكس مي‏كند.
اگرچه دهه گذشته با همه فرازها و نشيب‏هاي «سعدي شناسي» كامياب‏تر از دهه پيشينش بود، اما هنوز تا امكان ارايه گزارش كارنامه‏اي پربار در عرصه سعدي‏پژوهي راهي طولاني مانده است و سعدي‏شناسان و دوستداران سعدي كه وامداران سخن، حكمت، عشق، شعر و نثر سعدي‏اند، هنوز چنان كه بايد حق عظيمي را كه شيخ بر گُردﮤ تكامل فرهنگ ايران‏زمين و فارس دارد، ادا نكرده و كارناﻣﮥ پرباري در سعدي‏پژوهي به يادگار نگذاشته‏اند.
برگزاري پياپي يادروز سعدي فرصت مغتنمي است كه بتوان از يك سو داشته‏ها و كاستي‏هاي اين عرصه را در هر سال به قضاوت نشست و از سوي ديگر شعله سعدي‏پژوهي را پرفروغ‏تر كرد تا در آينده‏اي نه چندان دور شاهد آفرينش آثار گرانسنگي در اين عرصه باشيم.
با توجه به همين كاستي‏ها و ضرورت سامان‏دهي برنامه‏اي ملي جهت سعدي‏شناسي و عمومي كردن آثار سعدي و آشنايي بيشتر دانش‏آموزان، دانشجويان‏ و دوستداران سعدي و نيز تعالي پژوهش‏هاي سعدي‏شناسانه، مركزسعدي‏شناسي بر آن شد كه به ياري خداوند عزوجّل و همكاري و همراهي پژوهشگران،‌ سعدي شناسان، ‌دوستداران سعدي، علماي اعلام، كارآفرينان و سرمايه‏داران با فرهنگ و نهادها ، سازمان‏ها و ادرات ذيربط، به ويژه وزارت آموزش وپرورش،‏ صدا و سيما‏، وزارت آموزش عالي، تحقيقات و فناوري، فرهنگستان زبان و ادب فارسي، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، شوراهاي شهر و شهرداري‏ها، بنياد فارس‏شناسي و... سال 1385 تا 1395 را به عنوان «دهه سعدي شناسي»‏سامان دهد. بدان اميد كه در اين دهه، پژوهش‏ها و ترويج آثار سعدي شتاب و كيفيتي درخور منزلت استاد سخن بيابد.
در اين دهه، هر سال به موضوعي خاص پرداخته خواهد شد و مركز سعدي شناسي خواهد كوشيد كه مقالات ارايه شده به كنگرﮤ ياد روز سعدي را براساس اين تقسيم‏بندي سامان دهد و در هر سال كتاب‏هايي پيرامون موضوع آن سال را از پژوهشگران و سعدي‏شناسان منتشر كند. هم‏چنين از پايان‏نامه‏هاي كارشناسي ارشد و رساله‏هاي دكتري مرتبط با موضوع هر ساله سعدي‏پژوهي، حمايت خواهد نمود. مركز سعدي‏شناسي نسبت به تدوين نسخه تصحيح شده كليات به عنوان نسخه اساسي پژوهش‏هاي مركز با همكاري سعدي‏شناسان اقدام خواهد نمود. هم‏چنين تدوين «دانشنامه سعدي» را نيز آغاز خواهد كرد.
اميد است كه با راهنمايي‏ها و همكاري‏هاي اهل علم و فرهنگ و هنر «دهه سعدي‏ شناسي» به دﻫﮥ طلايي، ماندگار و مؤثر در سعدي‏پژوهي تبديل شود. نامگذاري موضوعي سال‏هاي اين دهه به شرح زير است:
سال 1385 دوران‏شناسي سعدی
سال 1386 زندگی، اندیشه، زبان و شخصیت سعدی
سال 1387 گلستان (نسخه شناسی، تحلیل معنوی، فرم و زبان، صنایع ادبی، زیبایی‌شناسی و ...)
سال 1388 بوستان (نسخه شناسی، تحلیل معنوی، فرم و زبان، صنایع ادبی، زیبایی‌شناسی و ...)
سال 1389 غزلیات (نسخه شناسی، تحلیل معنوی، فرم و زبان، صنایع ادبی، زیبایی‌شناسی و ...)
سال 1390 قصاید، مجالس، قطعات، هزلیات و ... (نسخه شناسی، تحلیل معنوی، فرم و زبان، صنایع ادبی، زیبایی شناسی و ...)
سال 1391 نسخه‏شناسی آثار سعدی و انتشار کلیات سعدی به تصحیح سعدی‏پژوهان برجسته کشور به عنوان نسخه اساسي پژوهش‏های سعدی‏شناسی و نسخ مرکز سعدی‏شناسی همراه با بزرگداشت استادان: محمدعلی فروغی، غلامحسین یوسفی و دیگر مصححان برجسته کلیات.
سال 1392 سعدی، معارف اسلامی و فرهنگ ایرانی.
سال 1393 سعدی و مسايل اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی، سیاسی و ادبیات عصر ما.
سال 1394 هنر سعدی‏، سنت و نوآوری و فرهنگ مردم.
سال 1395 سعدی در حدیث دیگران و دیگران در حدیث سعدی همراه با برگزاری کنگره بین‏المللی سعدی‏شناسی با حضور سعدی‏پژوهان و مترجمان آثار سعدی از سراسر جهان و تهیه و انتشار گزیده کلیات سعدی به ده زبان زنده دنیا شامل زبان‏های: انگلیسی، آلمانی، فرانسوی، اسپانیولی، عربی، روسی، چینی، ایتالیایی، ژاپنی و مالیایی.